Ο ρόλος του εκπαιδευτικού και γονέα
Από τον Δεκέμβριο 2019 η παγκόσμια κοινότητα και το κάθε κράτος ξεχωριστά επηρεάστηκαν από τις επιπτώσεις της πανδημίας του COVID-19. Όλοι νιώσαμε τον περιορισμό και ήρθαμε αντιμέτωποι με καθημερινές δυσκολίες επειδή ξαφνικά το σπίτι μας μετατράπηκε σε χώρο αναψυχής, ξεκούρασης, εργασίας και κοινωνικοποίησης. Ο άνθρωπος είναι «φύσει πολιτικόν ζώον» και κυρίως τα παιδιά έχουν ανάγκη την επαφή και συναναστροφή με συνομήλικους αλλά οι συνθήκες το απαγορεύουν.
Ποιες είναι οι συνέπειες της πανδημίας;
Αρχικά, έρευνες που έχουν διεξαχθεί βάζοντας τα παιδιά κάτω από το μικροσκόπιο υποδεικνύουν αυξημένα επίπεδα φόβου πέραν του φυσιολογικού, άγχος για την υγεία και οικονομική κατάσταση των γονιών και της οικογενείας τους γενικά. Πιο συγκεκριμένα, τα παιδιά ανησυχούν για το αν θα τα καταφέρει η οικογένεια να συντηρήσει και να καλύψει ανάγκες όπως παιχνίδια, χαρτζιλίκι, ένδυση και φαγητό. Είναι ανησυχητικό ότι δύο στους τέσσερις νέους αναφέρει αναταραχές ύπνου, καταθλιπτικό συναίσθημα ή αίσθημα δυστυχίας, αίσθηση συνεχούς στρες και άγχους, αίσθημα απώλειας αυτοπεποίθησης και έλλειψη συντροφιάς από φίλους.
Δυστυχώς, η αλήθεια είναι ότι τα παιδιά «χάσανε» έναν χρόνο από την παιδική τους ηλικία και έχουν παρερμηνεύσει τι πάει να πει «σχολικό πλαίσιο και ευθύνες». Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών επιβεβαιώνουν ότι η πανδημία έχει επιπτώσεις στην υγεία -σωματική ή ψυχική- των παιδιών. Τα παιδιά δεν μπορούν να καταγράψουν, να επεξεργαστούν ούτε να συγκρατήσουν καινούριες πληροφορίες, θεωρήματα και γνώσεις , αν ο εγκέφαλος τους είναι επιβαρυμένος με αρνητικές σκέψεις, φόβο και άγχος.
Ο ρόλος του εκπαιδευτικού
Η πρόσφατη εμπειρία του COVID έφερε αντιμέτωπη τη σχολική κοινότητα με την πραγματικότητα – ότι ο ρόλος του δασκάλου είναι πολυδιάστατος και εμπεριέχει ως απαραίτητη προϋπόθεση την ενσυναίσθηση.
Οι παιδαγωγοί οφείλουν να:
- Δίνουν βαρύτητα στην κοινωνικο-συναισθηματική διάσταση των μαθητών.
Έχει αποδειχθεί ότι οι στοργικές διαπροσωπικές σχέσεις και η σταθερότητα στην ζωή των παιδιών βοηθούν αποτελεσματικά στο να εμποδίσουν τις αρνητικές επιπτώσεις.
- Δημιουργούν ένα φιλικό και ευχάριστο διαδικτυακό περιβάλλον.
Τα παιδιά δεν μπορούν πολλές φορές να αναγνωρίσουν τα συναισθήματα που νιώθουν. Οι παιδαγωγοί έχουν την υποχρέωση να μιλούν για το συναίσθημα και να το ονοματίζουν. Πρέπει να δείχνουν πραγματικό ενδιαφέρον για όλη την τάξη και κάθε παιδί ξεχωριστά. Είναι σημαντικό να παροτρύνουν τα παιδιά να συντηρούν τις φιλίες τους και να μην απομονώνονται.
- Βοηθούν στην ανάπτυξη λογικής σκέψης από μικρή ηλικία
Αν το παιδί εστιάζει μόνο σε πράγματα που το ενθουσιάζουν , τότε ενδίδει στον φανατισμό και αντιλήψεις που καθυστερούν την εξέλιξή τους. Το παιδί πρέπει να βοηθηθεί στο να αποκτήσει κριτική σκέψη από μικρή ηλικία για να αποκτήσει ενσυναίσθηση και να μπορεί να διακρίνει και να σέβεται τις διαφορετικές απόψεις και γνώμες.
- Εξηγήσουν πώς γίνεται η διαχείριση συναισθημάτων
Εξηγούμε ότι στην καθημερινότητα μας τα αρνητικά συναισθήματα όπως το στρες, άγχος και ο φόβος μας βοηθούν να πάρουμε τις σωστές αποφάσεις και να βελτιωθούμε αν τα χρησιμοποιήσουμε εποικοδομητικά. Πρέπει να εξηγήσουμε τι είναι αυτά τα συναισθήματα και ότι δεν είναι μόνα τους. Τα βοηθάμε να ονομάσουν το συναίσθημα που τα διακατέχουν.
- Παρέχουν την αίσθηση της ασφάλειας στα παιδιά.
Δημιουργώντας ένα φιλικό περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από την ασφάλεια (safe zone) ωθώ τους μαθητές να μου ανοιχτούν και να εκμυστηρευτούν τι πραγματικά νιώθουν.
- Εξηγούν ότι παρόλες τις δυσκολίες η τεχνολογία διευκόλυνε την ζωή μας
Τους μιλάω για εποχές και καταστάσεις στο παρελθόν που οι λέξεις «τηλέφωνα», «υπολογιστές» και «Ίντερνετ» ήταν άγνωστες. Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι οι σχέσεις διατηρήθηκαν ως έναν βαθμό παρά τον εγκλεισμό και η τεχνολογία είναι υπεύθυνη για αυτό. Τουλάχιστον είχαμε την ευκαιρία να βρισκόμαστε όλοι μαζί στις ηλεκτρονικές τάξεις. Οι παιδαγωγοί πρέπει να βοηθήσουν τα παιδιά να δουν την απόσταση με άλλο μάτι. Είμαστε τυχεροί που βρισκόμαστε όλοι μαζί.
- Διδάξουν στα παιδιά την σημασία της αλληλοβοήθειας και αλτρουισμού.
Είναι ζωτικής σημασίας τα παιδιά να συνηθίσουν στην ιδέα της τήρησης κανόνων, την έννοια του αλληλοσεβασμού και παροχής φροντίδας. Έχουμε το δικαίωμα να ζητάμε βοήθεια από τους άλλους, αλλά έχουμε και την υποχρέωση να βοηθάμε όποιον το χρειάζεται.
Ο ρόλος των γονέων
Αυτό που θυμώνει τα παιδιά και τα πληγώνει σε μεγάλο βαθμό είναι η ευερεθιστότητα των γονιών, οι συγκρούσεις και η έλλειψη διαλόγου και εξηγήσεων. Δεν τους εξηγείται η καινούρια κανονική πραγματικότητα και βιώνουν συναισθηματική απομάκρυνση.
Ο έφηβος δεν θέλει άλλα κηρύγματα και οδηγίες και δεν τα πάει ιδιαίτερα καλά με τις απαγορεύσεις. Οι γονείς μερικές φορές – μέσα στην δική τους ενασχόληση με το τι γίνεται σήμερα – κάνουν το λάθος να θεωρούν δεδομένο ότι τα παιδιά θα αντιληφθούν τι γίνεται. Πως γίνεται όμως να έχουμε τόσο ψηλές προσδοκίες από τα παιδιά όταν εμείς οι ίδιοι δεν μπορούμε να κατανοήσουμε την καινούρια πραγματικότητα;
Συνεπώς, κλειδώνονται και έχουν εξάρσεις και επιθετική συμπεριφορά και αρνούνται να ακολουθήσουν τους κανόνες. Δεν γνωρίζουν πώς να επικοινωνήσουν τα συναισθήματα τους. Τα παιδιά ξαφνικά ανακαλύπτουν ότι ακόμα κι αυτοί οι παντοδύναμοι γονείς και ενήλικες στέκονται ανήμποροί μπροστά στον «αόρατο» και άγνωστο εχθρό.
Τι έμαθα από την «σχολή» του COVID-19;
Τα ευχάριστα νέα είναι ότι μέσω των δυσκολιών γινόμαστε πιο δυνατοί και μαθαίνουμε πράγματα που δεν γνωρίζαμε πριν! Τι μάθαμε, λοιπόν, μέσα από την «σχολή» του COVID-19;
- Μηχανισμούς άμυνας
- Τη διαχείριση του χρόνου και την ανάγκη προγραμματισμού
- Τα όρια που πρέπει να σεβόμαστε
- Τη σημασία των σχέσεων και φυσικής επαφής
- Την κοινωνική συνείδηση – το πόσο οι πράξεις μας επηρεάζουν τους άλλους
- Την κουλτούρα και τα πιστεύω μας σαν ως κοινωνία
- Την έλλειψη ελευθερίας ή μάλλον τη γεύση της εκλεγόμενης ελευθερίας
Τι μπορώ να κάνω για να νιώσω καλύτερα ;
Είναι απαραίτητο να έχουμε κάποιον που μπορούμε να μοιραζόμαστε τις σκέψεις μας και τις ανησυχίες μας. Ανεξάρτητα από το πόσο ψυχικά δυνατοί είμαστε, αν αγνοούμε το πρόβλημα τότε σίγουρα δεν θα βγούμε νικητές από αυτή τη μάχη.
Προσωπική μας φιλοσοφία και προσέγγιση είναι ότι πρέπει να ανοιχτούμε σε κάποιον και να εκφράσουμε τι πραγματικά νιώθουμε και αισθανόμαστε. Θα ανακαλύψουμε ότι δεν είμαστε μόνοι. Θα ανακαλύψουμε ότι και άλλοι άνθρωποι νιώθουν το ίδιο με εμάς.
Για αυτόν τον λόγο το φροντιστήριο μας πήρε την πρωτοβουλία να δημιουργήσει αυτήν την ηλεκτρονική πλατφόρμα εδώ. Μπορείτε να την συμπληρώσετε ανώνυμα διατηρώντας την ταυτότητά σας κρυφή.
Μπορείτε ελεύθερα να εκφράσετε τις ανησυχίες σας και τους φόβους σας και θα επικοινωνήσουμε μαζί σας το συντομότερο δυνατό έχοντας πάντα κατά νου να σας ακούσουμε και να προσπαθήσουμε να βρούμε λύση στα προβλήματά σας. Σας παροτρύνουμε να μοιραστείτε αυτό το άρθρο με άτομα που πιθανόν περνάνε κάτι αντίστοιχο.
"Altruism is the best source of happiness. There is not doubt about that."
